Zaterdag 5 maart 2016
GASTWORKSHOP
Als speciale gast is vandaag Aniek de Kam aanwezig, de 9-jarige kleindochter van Jopie. Aniek is een boekbindster in spe en vond het prachtig om met Jopie mee te mogen naar een echte boekbindclub! Ze heeft al diverse boekjes gemaakt met Jopie en ook met Fem en mij - Ine - op het BoekTotaalFestival in Steenwijk.
Van Jopie heeft ze een origamiboekje leren vouwen en die kennis brengt ze nu op ons over!! Stap voor stap vertelt ze heel duidelijk wat we moeten doen, terwijl zij de handelingen voordoet.
1. een A4 in de lengte dubbelvouwen en doorsnijden zodat je twee stroken krijgt.
2. zo een oneven aantal stroken maken.
3. een doorgesneden strook (halve A4) weer in de lengte dubbelvouwen.
4. vervolgens deze halve A4 in de breedte dubbelvouwen, puntjes op puntjes.
A4 dubbel vouwen
Dubbelgevouwen strook doorsnijden
|
Etappes 1 - 3 - 4
5. aan weerskanten de delen terugvouwen naar de middenvouw. Er ontstaat een ‘M’ als je het gevouwen deeltje neerzet met de middenvouw naar voren, de open kant naar onder en de gesloten kant boven. Zet je de middenvouw naar achter dan zie je een ‘W’.

Terugvouwen naar de middenvouw.
Na het terugvouwen
ontstaan de M en de W.
6. dit met alle stroken doen en de vouwen goed scherp maken.
Alle stroken gevouwen
en als M en W naast elkaar gezet.
7. vervolgens de gevouwen delen om en om als M en W in elkaar steken. Begin met de M en schuif de open kant over de zijkant van de W, vervolgens weer een M over de zijkant van een W, etc.

M en W in elkaar geschoven.

Resultaat: een leporellostrook van M's en W's.
8. de leporellostrook dicht vouwen tot een boekblok en op zijn kop en rug gelijk stoten.

Strook tot boekblok
in elkaar vouwen.
9. nu een stripje lijm langs de rugvouwen smeren, uit de hand zoals Aniek doet, of op een plakstrook zoals op de rechter foto, en de delen tegen elkaar plakken.
Rugdelen uit de hand inlijmen.
Rugdelen op een plakvel inlijmen.

Rugdelen op elkaar plakken.
10. voor het omslag een nieuwe strook snijden van een in de lengte dubbelgevouwen A4 in een contrasterende kleur.
11. de strook niet echt in de lengte dubbelvouwen, maar met een licht kneepje het midden aangeven.
12. zijkanten van de strook naar het middenkneepje vouwen, op 2 mm vanaf het midden.

Zijkanten van de halve A4-strook naar het midden gevouwen.
13. boekblok in de strook plaatsen zodat de rugbreedte bepaald kan worden en zorgen dat de puntjes van beide helften van de strook aan de voorkant op elkaar liggen.
Dan de rugvouwen scherp maken met het vouwbeen.

Rugbreedte bepalen.
14. nu bepalen waar de strook aan weerskanten aan de voorkant van het boekblok naar binnen gevouwen moet worden en scherpe vouwen maken.

Aan weerszijden van het boekblok bepalen waar de vouw voor de inslag komt.

15. tenslotte het boekblokje in het omslag schuiven.
En zo hebben we dan tenslotte allemaal een kleurig origamiboekje.


HUISVLIJT
Jaap heeft de boeken die bij in leer moest binden klaar en laat zien hoe hij de stempel in het sluitraam van zijn foliepers geklemd heeft met op maat gezaagde hoekijzers.
Op de foto rechtsonder is de zetbak pas half gevuld met opvulwitjes en aan de onderkant met het op maat gezaagde hoekijzer. Als de bak helemaal gevuld is met wit en er aan de bovenkant ook een op maat gezaagd stukje hoekijzer ligt, kan de stempel ertussen geklemd worden. Slim bedacht om zo deze stempel af te kunnen drukken. Het was even zoeken naar de juiste temperatuur voor de foliedruk en tenslotte kwam Jaap na enig experimenteren uit op een temperatuur van 150 graden!

Stempel voor afdruk op het met leer beklede voorplat.
Ik- Ine- heb geëxperimenteerd met een transfermarker om daarmee een lasergeprinte afbeelding over te brengen op boekbinderslinnen. De pen is gevuld met een speciale vloeistof die de laserinkt of kopieermachine-inkt oplost en overzet op een ondergrond van hout, papier, textiel, glas, e.d. Met een inktjetprint kan dit niet gedaan worden.
Het experimenteren leert dat de afbeelding diepzwart moet zijn om een redelijke afdruk te krijgen en je moet de pen gebruiken in een goed geventileerde ruimte, want de vloeistof heeft een behoorlijk indringende geur en schijnt ook giftig te zijn.
De pen is via internet te koop.

Afbeelding op boiekbinderslinnen overgebracht met de transfermarker.
INLEGDOZEN
Vandaag gaan we verder met de inlegdozen. Thuis zijn de casco’s afgemaakt en nu moet er bekleed worden. Het blijkt dat we allemaal anders te werk gaan t.a.v. de constructie van de deksel, de bekleding van de binnendoos en van het geheel.

Fem heeft de doos zodanig op een groot stuk Elefantenhaut geplakt dat ze in één keer de wanden van de doos én de deksel kan bekleden. Op de foto is ook te zien dat ze het frame beplakt heeft met blauw Elefantenhaut. De inslagen staan nog omhoog en moeten aan de binnenkant van het frame vastgelijmd worden. Met een hoekijzer bepaalt ze waar de inslagen voor de zijwanden van de doos ingesneden worden worden om ze precies passend op de hoek te lijmen.
Met een blokje en opvulkarton als steun, kan ze de ingelijmde bekleding vastwrijven. Zo worden de zijwanden en de voorwand bekleed, exact op de hoeken afgesneden, met een klein randje ingeslagen en vastgewreven.

Een blokje en opvulkarton als steun.
Als rondom alle wanden bekleed zijn, kan de deksel ingelijmd worden, uiteraard met een smeervel eronder, om daarna de flap Elefantenhaut erop vast te wrijven.
Fem laat de deksel in de doos op de binnenzijwanden vallen.
Vervolgens bekleedt ze de binnenkant van de deksel met een strook Elefantenhaut, die tevens als scharnier dient en naar binnen in de doos vastgelijmd wordt.
Rest nog het plaatsen en vastlijmen van de binnenzijwanden als steun voor het frame. Deze hoeven niet bekleed te worden omdat ze onder het frame vallen en dus niet zichtbaar zijn. Tenslotte kan het frame aangebracht worden en is de doos klaar.

deksel insmeren op plakvel
Elefantenhaut op ingelijmde deksel aanbrengen.

 Binnenkant deksel bekleden.
Jopie heeft een stolpdoos gemaakt.
Ze was eerst van plan de doos met boekbinderslinnen te bekleden, maar nu ze Fem met Elefantenhaut ziet werken, bedenkt ze dat dit toch geschikter materiaal voor deze doos is omdat het nauwelijks opdikking geeft.
De deksel sluit nu perfect over de doos, maar met de bekledingsdikte van het linnen erbij is dat nog maar de vraag. Dus is Elefantenhaut een betere optie.

stolpdoos van Jopie
Bert bekleedt een overslagdoos met linnen. Doos en deksel lijmt hij op één groot stuk linnen, maakt insnijdingen voor de inslagen en lijmt die achtereenvolgens naar binnen. Met een aparte strook beplakt hij het scharnierende rugdeel. In de binnenkant van de deksel lijmt hij een spiegel.
Overslagdoos van Bert.
Jaap heeft voldoende linnen berekend om bodem, voorkant en zijkanten van de doos uit één stuk te bekleden. Vanaf de achter-kant gebruikt hij voldoende linnen om de achterkant van de doos en de bovenkant van de deksel te bekleden.
De binnenkant achter wordt bekleed met een reep linnen tot bovenop de rand en daarna teruggevouwen met een extra lengte van ongeveer 20 mm. Die extra lengte wordt daarna op de binnenkant van de deksel gelijmd. (te zien op de rechter foto). Jaap maakt de deksel exact passend op de doos met aan de binnenkant van de deksel een kleiner plat dat precies op de binnenwanden past. Als laatste wordt dan de binnenkant van de deksel bekleed.

Doos met scharnierend deksel van Jaap

Beklede doos van Marjolein.
 Marjolein is nog aan het bedenken hoe ze de deksel gaat construeren en kijkt daarom kritisch bij iedereen welke methode zij toe zal passen. Ze bekleedt nu eerst het frame met papier en plakt een rand papier in de binnendoos.

Ik- Ine - laat de deksel precies op de doos vallen en heb de binnendoos een framedikte lager gemaakt dan de buitenwanden, zodat het frame er precies passend en evenhoog als de buitenwanden in ligt. Ik maak een losse band met voor- en achterbord en plak de rug ertussen met een borddikte afstand.  Doos en band worden afzonderlijk bekleed. De doos komt op het achterplat van de band en de bandrug tegen de zijkant van de doos. In het voorplat en het frame is een magneetstrip geplakt, zodat het voorplat, die als deksel functioneert, dichtklemt bij het sluiten van de doos.

Links: beklede band . Rechts: nog onbeklede doos met magneetstrip, op achterplat binnen in de band.

Terwijl wij met de dozen bezig zijn, maakt Aniek nog een bandzettertje. Ze prikt gaatjes in de katernen en naait die met kruis- en kettingsteken tot een boekblok.
De band maakt ze met roze boekbinderslinnen en op het voorplat kiest ze een zentangle A die we geprint hebben op Photo Fabric.
(zie verslag 2011- 01 voor gegevens over dit materiaal)

Ook heeft Aniek bij én met Jopie nog een Japanse binding gemaakt. Ze laat haar boek terecht trots zien.

De volgende keer - 9 april - hopen we de dozen helemaal klaar te hebben.